ਬਾਣੀ ਮਹਲਾ ੯ - ਰਾਗ ਜੈਜਾਵੰਤੀ

ਗੁਰੂ ਤੇਗਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ

ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਅਵੇਸਲੇ ਮਨੁਖ ਨੂੰ ਜੋਰ ਦੇ ਕੇ ਸੁਚੇਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਜੀਵਨ ਵਿਅਰਥ ਬੀਤਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਅਗਿਆਨੀ ਮਨੁਖ ਰਾਤ-ਦਿਨ ਧਾਰਮਕ ਪੁਸਤਕਾਂ ਸੁਣ ਕੇ ਵੀ ਕੁਝ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਮੌਤ ਇਸ ਦੇ ਸਿਰ ’ਤੇ ਆਈ ਖੜ੍ਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਭੱਜ ਕੇ ਇਹ ਕਿਤੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਹੀ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਸਥਾਈ ਭਾਵ ਹੈ।

ਫਿਰ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਮਨੁਖ ਆਪਣੀ ਜਿਸ ਦੇਹੀ ਨੂੰ ਸਦੀਵੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਮੰਨੀ ਬੈਠਾ ਹੈ, ਇਹ ਦੇਹੀ ਅਖੀਰ ਮਿੱਟੀ ਹੋ ਜਾਣੀ ਹੈ, ਅਰਥਾਤ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਣੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਇਹ ਮੂਰਖ ਅਤੇ ਬੇਸ਼ਰਮ ਮਨੁਖ ਹਰੀ-ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਨਾਮ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਜਪਦਾ।

ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਮਨੁਖ ਨੂੰ ਫਿਰ ਨਸੀਹਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਭਗਤੀ ਭਾਵ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਵਸਾ ਲਵੇ ਤੇ ਆਪਣੇ ਮਨ ਦਾ ਸਾਰਾ ਹੰਕਾਰ ਤਿਆਗ ਦੇਵੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਵਸਦਾ-ਰਸਦਾ ਰਹੇ ਅਤੇ ਸਫਲ ਜੀਵਨ ਜੀਅ ਕੇ ਸੋਭਾਵਾਨ ਹੋਵੇ।