ਅਲਾਹਣੀਆ (ਮਹਲਾ ੩)

ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਸਾਹਿਬ

ਇਸ ਪਦੇ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸੱਚ-ਸਰੂਪ ਪਿਆਰਾ ਪ੍ਰਭੂ ਹਮੇਸ਼ਾ-ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਸੱਚਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਨਾ ਹੀ ਕਦੇ ਜਨਮ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਦੇ ਮਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਵ, ਉਹ ਜਨਮ-ਮਰਣ ਦੇ ਗੇੜ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਅਣਜਾਣ ਜੀਵ ਇਸਤਰੀ ਭਟਕਦੀ ਹੋਈ ਫਿਰ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਦ੍ਵੈਤ-ਭਾਵ ਕਾਰਣ, ਭਾਵ ਸੱਚੇ ਪ੍ਰਭੂ ਵਿਚ ਅਟੱਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਣ ਵਿਧਵਾ ਇਸਤਰੀਆਂ ਜਿਹਾ ਇਕੱਲਤਾ ਭਰਪੂਰ ਨੀਰਸ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਦ੍ਵੈਤ-ਭਾਵ ਕਾਰਣ ਵਿਧਵਾ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਜੀਵ ਇਸਤਰੀ ਮੋਹ-ਮਾਇਆ ਦੇ ਜੰਜਾਲ ਵਿਚ ਫਸੀ ਹੋਈ ਦੁਖ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਵਿਅਰਥ ਬਤੀਤ ਕਰਦੀ ਹੋਈ ਆਪਣਾ ਤਨ ਵੀ ਗਾਲ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। 

ਜੋ ਕੁਝ ਉਪਜਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਚਲਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਰ ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸੰਸਾਰਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਮੋਹ ਕਾਰਣ ਮਨੁਖ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 

ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਮਨੁਖ ਲੋਭ-ਲਾਲਚ ਵਿਚ ਫਸ ਕੇ ਧਨ-ਦੌਲਤ ਲਈ ਝਗੜਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਝ ਧਨ-ਦੌਲਤ ਪਿੱਛੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਜਿੰਦਗੀ ਵਿਅਰਥ ਗਵਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਮੌਤ ਯਾਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ।

ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਫਿਰ ਦੁਹਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੱਚ-ਸਰੂਪ ਪਿਆਰਾ ਪ੍ਰਭੂ ਹਮੇਸ਼ਾ-ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਸੱਚਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਨਾ ਹੀ ਕਦੇ ਜਨਮ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਦੀ ਮਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਵ, ਉਹ ਜਨਮ-ਮਰਣ ਦੇ ਗੇੜ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ।